“หัวเทียน” เป็นอุปกรณ์ หรือ ส่วนประกอบหนึ่งของเครื่องยนต์เบนซิน (GASSOLINE) แต่ที่เรียกกันว่า “หัวเผา” คือ ส่วนประกอบของเครื่องยนต์ดีเซล จะไม่เกี่ยวข้องกับเครื่องยนต์เบนซินแต่อย่างใด ลักษณะของหัวเทียนเป็นชิ้นส่วนตัวเล็กๆ ซึ่งไม่ใหญ่มาก แต่มีบทบาทที่สำคัญมากสำหรับเครื่องยนต์เบนซิน ไม่ว่าคุณจะใช้เชื้อเพลิงเป็นน้ำมันเบนซิน, ก๊าซ LPG หรือ NGV (CNG) ก็แล้วแต่ จะต้องอาศัยตัวหัวเทียนจุดประกายไฟ เพื่อการสันดาปภายในห้องเผาไหม้
หน้าที่หลักของหัวเทียน คือ รับไฟแรงสูงจากคอยล์จุดระเบิด แล้วทำให้เกิดประกายไฟ เพื่อจุดระเบิดละอองน้ำมันหรือก๊าซ ที่ถูกส่งเข้ามายังห้องเผาไหม้ในกระบอกสูบรวมถึงอากาศด้วย ดังนั้นหัวเทียนจึงมีผลโดยตรงกับประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องยนต์ หากมีการเผาไหม้ที่ดีก็จะเป็นผลดีต่อเครื่องยนต์
การที่จะได้การเผาไหม้ที่ดีนั้น ก็มีส่วนอื่นที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กำลังอัดของเครื่องยนต์, ชิ้นส่วนของเครื่องยนต์ เช่น คอยล์จุดระเบิด, สายหัวเทียน, น้ำมันเชื้อเพลิง และเชื้อเพลิงอื่นๆ เป็นต้น เพราะหัวเทียนช่วยจุดประกายไฟ เพื่อใช้ในการเผาไหม้เท่านั้น หากนำหัวเทียนผิดประเภทมาใช้งาน ย่อมส่งผลกระทบต่อการทำงานของเครื่องยนต์ได้ ดังนั้น จะต้องใช้ตามที่ระบุอยู่ในคู่มือการใช้รถครับ หรือ ได้รับคำแนะนำจากผู้ผลิตรถยนต์ เป็นที่ดีที่สุดครับ
หากใช้หัวเทียนไม่ตรงตามกำหนด จะทำให้คอยล์จุดระเบิดและสายหัวเทียนทำงานหนักขึ้น ที่มีการโฆษณาว่าหัวเทียนประเภทนี้ดีอย่างนี้ ดีอย่างนั้น ขอให้พิจารณาให้ดี เมื่อนำมาใช้จะเป็นผลร้ายมากกว่าผลดี แล้วอีกอย่าง ประเภทหัวเทียนปลอม ซึ่งมีขายอยู่ตามท้องตลาด ก็ต้องพิจารณากันให้ดี เพื่อป้องกันปัญหานี้ ขอให้ซื้อกับทางศูนย์บริการ เป็นดีที่สุดอีกเช่นกันครับ
การที่จะทำการเปลี่ยนหัวเทียนด้วยตนเอง จะต้องใช้เครื่องมือเฉพาะ ซึ่งรถยนต์ในปัจจุบันมิได้ให้เครื่องมือดังกล่าวมาพร้อมกับตัวรถ คงต้องขอความช่วยเหลือจากช่างซ่อม ในรถยนต์แต่ละรุ่นแต่ละแบบการถอด-ใส่แตกต่างกัน บวกกับต้องมีความระวังด้วย ขนาดช่างตามอู่ทั่วไป บางครั้งยังมีการผิดพลาดเกิดขึ้น ไฉนเลยเจ้าของรถ ก็มีโอกาสพลาดได้เช่นกัน ถึงแม้จะมีเครื่องมือดังกล่าวแล้วก็ตาม นอกจากนั้นในคู่มือการใช้รถก็มิได้กล่าวถึงขั้นตอนในการปฏิบัติด้วยเช่นกัน แต่ถ้าต้องการเปลี่ยนเอง สามารถสอบถามไปที่ศูนย์บริการ ก็จะได้รับคำแนะนำเป็นอย่างดีครับ
หัวเทียน จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเปลี่ยนตามระยะทางที่กำหนด ถึงแม้ว่าเครื่องยนต์ทำงานได้อย่างปกติก็ตาม หากต้องการทราบว่าเผาไหม้เป็นอย่างไรในแต่ละสูบ สังเกตได้จากบริเวณเขี้ยวของหัวเทียน ถ้ามีการเผาไหม้ดีจะมีความแตกต่างเปรียบเทียบกับของใหม่ ไม่มากนัก (เปลี่ยนตามระยะทางที่กำหนด) ถ้าเผาไหม้ไม่ดี บริเวณเขี้ยวของหัวเทียนจะมีคราบต่างๆจับเกาะอยู่ มองเห็นได้อย่างชัดเจน หากเป็นเช่นนี้ ต้องตรวจสอบชิ้นส่วนอื่น จะไม่ใช่หัวเทียนแต่อย่างใดครับ